Angewandte Chemie presenteert een manier om zuurstof injecteerbaar te maken. Zo kunnen hulpverleners mogelijk mensen redden van de verstikkingsdood, melden Brian Polizzotti en collega’s van Harvard en Boston Children’s Hospital.

Normaal gesproken houdt je hart er mee op als je longen een minuut of tien geen verse lucht krijgen doordat je verdrinkt, je luchtpijp verstopt zit, of je wordt gewurgd door je geliefde huisgenoot. De oorzaak wegnemen en beademen vult de zuurstofconcentratie in het bloed vaak niet snel genoeg meer aan om de hartspier weer op gang te krijgen voordat andere organen, zoals de hersenen, ook gaan sneuvelen door zuurstofgebrek.

Zuurstof rechtstreeks in het bloed spuiten werkt in theorie veel sneller maar in de praktijk is het risico levensgroot dat de gasbelletjes niet snel genoeg oplossen en bloedvaten gaan verstoppen. Dat heet een luchtembolie en daar kun je óók aan doodgaan - caissonziekte is een variatie op dit thema.

Vandaar dat Polizzotti zijn lucht (niet eens pure zuurstof, zo te lezen) wil verpakken in hetzelfde soort microbolletjes waarin anderen al langer geneesmiddelen proberen af te leveren. Op die manier verdeel je het gas in dusdanig kleine porties dat er vrijwel niets meer kan gebeuren.

De uitdaging daarbij is om überhaupt stevige bolletjes te creëren rond een gasbel. Polizzotti koos voor iets dat lijkt op een Pickeringemulsie. Hij gaat uit van dextranen, polysacharides die van nature hydrofiel zijn maar die hij amfifiel en dus oppervlakte-actief maakt door ze te veresteren met acetylgroepen. Het resultaat lost niet eens meer op in water, maar wel in het organische oplosmiddel DMSO.

Doe je er een beetje water bij, dan vormen zich kleine bolletjes (micellen) rond de waterdruppels. Klop je het vervolgens op met lucht, dan blijk je een schuim te krijgen dat bestaat uit luchtbelletjes met polysacharidecoating. En doe je er méér water bij, dan slaan ze uit de DMSO-oplossing neer en kun je oogsten.

Als verdere verfijning kun je een klein deel van de acetylgroepen vervangen door succinylgroepen die pH-gevoelig zijn, zodat de bolletjes vanzelf uit elkaar vallen bij de pH van bloed.

Polizzotti heeft het uitgeprobeerd bij niet nader gespecificeerde knaagdieren, die hij tien minuten letterlijk liet stikken. Als hij ze daarna een microbolletjesinjectie gaf, waren ze nog te reanimeren. Zonder zo’n injectie kwam hun hart niet meer op gang. Van embolie-verschijnselen was niets te merken.

De vraag is nu of iemand dit bij verstikte mensen durft te proberen. Veel te verliezen hebben die natuurlijk niet meer, maar toch.

bron: Wiley