Koorts laat een radertje van de biologische klok sneller lopen en versnelt zo de respons op infecties. De vraag is nu of je dat radertje ook op temperatuur-onafhankelijke wijze een zetje kunt geven, suggereert een Engelse publicatie in PNAS.

Volgens laatste auteur Mike White, van de University of Liverpool, zou het tevens kunnen verklaren waarom griep en verkoudheid worden geassocieerd met koud weer.

White, David Rand en collega’s ontdekten dat de frequentie, waarmee NF-κB (nuclear factor kappa B) pendelt tussen de celkern en het cytoplasma, sterk temperatuurafhankelijk is. Dat NF-κB is een signaaleiwit dat reageert op allerlei verstorende factoren in het cytoplasma en dan in de celkern enkele honderden genen stimuleert, die te maken hebben met het immuunsysteem.

Zo’n trip naar de kern en terug duurt een honderdtal minuten; hoe korter dit wordt, hoe harder het immuunsysteem werkt. De frequentie wordt geregeld door negatieve feedbacklussen waarbij de expressie van minstens drie andere genen betrokken is. En een van die drie, genaamd A20 of TNFAIP3 (zie de afbeelding) blijkt verantwoordelijk voor de temperatuurafhankelijkheid.

Een computermodel van Rand en collega-wiskundigen van het University of Warwick Systems Biology Centre suggereerde dat dit het gezochte eiwit moest zijn. Experimenten in Liverpool bevestigden dat de temperatuurgevoeligheid van NF-κB verdwijnt als je A20 uitschakelt. In elk geval in het voor mensen relevante gebied tussen 37 en 40 °C.

Het zou kunnen betekenen dat je het immuunsysteem ook harder kunt laten werken door de werking van A20 met geneesmiddelen te ondersteunen.

Er zjn ook al aanwijzingen dat de temperatuurgevoeligheid zich uitstrekt over een breder gebied en dat bij 34 ° de klok significant langzamer loopt. Normaal gesproken hoort bij warmbloedige diersoorten de lichaamstemperatuur ongevoelig te zijn voor de buitentemperatuur. Maar vlak onder de huid of onder de slijmvliezen is het een ander verhaal, en dus zou Whites idee over seizoensinvloeden best kunnen kloppen.

En Rand heeft ook nog een aardige suggestie: normaal gesproken is die lichaamstemperatuur ’s nachts wat lager dan overdag, en dat wordt óók door de biologische klok geregeld. Dat zou dan weer het verband kunnen verklaren tussen ontstekingsrisico en verstoringen zoals jetlag en nachtwerk.

bron: University of Warwick