Van de schimmel Monascus ruber kun je een prima producent van melkzuur en andere organische zuren maken. Van nature verdraagt hij zeer hoge concentraties bij een lage pH. Energieconcern Total staat op het punt een gemodificeerde variant te testen op pilotplantschaal, meldt Wageningen University & Research in een persbericht.

Dat melkzuur kun je bijvoorbeeld verwerken, tot PLA, de biokunststof waar de meeste 3D-thuisprinters mee werken.

Samen met opdrachtgever Total zijn onderzoekers van Wageningen Food & Biobased Research jarenlang met de schimmel bezig geweest. Het idee om er organische zuren mee te maken is enkele jaren geleden al geoctrooieerd. Maar sindsdien is de gemodificeerde schimmel nog verder geoptimaliseerd, vertelt projectleider Ruud Weusthuis: ‘Als melkzuurproducent doet hij het nu tot twee keer beter dan alles wat tot nu toe in de literatuur beschreven is.’

Eerste vereiste voor zo’n producent is dat hij zijn eigen zuren verdraagt, en dat is dan ook waar Weusthuis en collega’s in eerste instantie op hebben geselecteerd. ‘We hebben micro-organismen uit bosgrond gehaald en daar schudkolven mee beënt die naast voedingsmedium een hoge concentratie melkzuur bevatten. Met de organismen die er het beste tegen konden, zijn we verder gaan experimenteren.’

M. ruber produceert van nature echter zelf geen melkzuur, maar ethanol. ‘Die eigenschap hebben we uitgeschakeld, en er de genen voor melkzuurproductie in gezet’, vertelt Weusthuis. ‘Vervolgens bleek de schimmel zo gewend aan melkzuur dat hij liever daarop groeide dan op suikers. Dat hebben we hem ook nog moeten afleren.’ Via laboratoriumevolutie is M. ruber daarna verder geperfectioneerd tot cell factory die efficiënt genoeg werkt onder industriële condities om opschaling van de productie te wagen.

Voorlopig produceert hij alleen melkzuur. Maar de experimenten hebben laten zien dat hij ook citroenzuur verdraagt, en het ligt in de verwachting dat dat ook geldt voor andere organische zuren. Met aangepaste genen zou hij die dus ook moeten kunnen maken.

Bijkomend voordeel is dat M. ruber en enkele andere Monascus-soorten ook al worden ingezet om Chinese roodschimmelrijst te maken, en dus te boek staan als veilig in combinatie met voedsel.

bron: Wageningen University & Researc