Zonder hulp kom je niet ver in het leven. Al vanaf de geboorte ben je afhankelijk van anderen, voor de opvoeding, om jezelf te ontwikkelen, de taal te leren en een inkomen te krijgen.

De hele samenleving zit zo in elkaar, als schakels in een keten en elke persoon heeft daarin weer zijn eigen rol. Ook Trump kon het zonder steun niet tot het presidentschap schoppen, en helaas had hij die genoeg.

Actie en reactie

Als je er zo over nadenkt, zit de cel net zo in elkaar. Moleculen transporteren andere moleculen van en naar de cel, interacteren daar weer met receptoren op het celmembraan, waarna er vervolgens een cascade van reacties aan de andere kant van het membraan in het cytoplasma op gang komt. Actie en reactie volgen elkaar op, de een kan niet zonder de ander. Vooral eiwitten zijn onmisbaar voor een cel, dat zijn niet voor niets onze ‘bouwstenen’. Ze zijn precies op elkaar afgestemd en aanwezig op de juiste plek en het juiste moment. Het zijn de ‘dirigenten van ons genoom’, zoals Siddhartha Mukherjee het in zijn boek Het gen- een intieme geschiedenis omschrijft. Als wij als mensen ook zo goed op elkaar waren afgestemd, konden we misschien wel net zo effectief werken als eiwitten. Hoewel, een harde wereld is het dan wel. Als we iemand niet zien zitten (Trump..?), dan sturen we daar gewoon ons oude bekende eiwit ubiquitine op af. Dat geeft na binding de moleculaire kiss of death, waarna een proteasoom het gemarkeerde eiwit afbreekt.

SUMO

Inmiddels zijn er meer ubiquitine- achtige peptides ontdekt, waar Alfred Vertegaal het nodige vanaf weet. SUMO (niet te verwarren met de vechtsport) en ubiquitine lijken op elkaar qua structuuropbouw, ook al is de sequentie anders. Ubiquitine kennen we al sinds de jaren 70, maar SUMO’s blijken nog niet zo lang geleden te zijn ontdekt: in 1996. Mogelijk speelt de opstapeling van substraten in de cel, die door SUMO niet meer goed worden afgebroken, ook een rol in ziektes als parkinson en alzheimer. Maar er zijn wel meer spelers in het veld, wat het ook zo complex maakt voor onderzoekers in de zoektocht naar een behandeling. De opgehelderde structuur van het geconserveerde eiwit LRRK2 is een uitgekomen wens van farmaceuten, die er een goede kandidaat in zien tegen de ziekte van Parkinson.
Een eiwit staat of valt met een ander, want ook voor de vouwing heeft het hulp nodig van andere eiwitten, de chaperonnes. Uit recente bevindingen blijkt dat deze vouwmachientjes zelfs nog langer assisteren dan eerder gedacht. Eiwitten zijn dus nog meer afhankelijk van elkaar dan we altijd al dachten. Misschien geldt dat voor mensen ook wel.